همشهری آنلاین- سمیرا باباجانپور : با ورود سران عشایر به دارالخلافه تهران، آنها همراه با خانواده، اقوام وخویشان خود راهی این دیار شدند. از آنجا که نمی‌توانستند در تهران ساکن شوند جلگه حاصلخیز ورامین در نزدیکی تهران را انتخاب کردند.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
تورج ژوله، محقق و پژوهشگر فرش دستباف ایران، در این باره می‌گوید: «وقتی می‌خواهیم فرش تهران را بررسی کنیم، نمی‌توانیم محدوده منطقه‌ای ورامین را نادیده بگیریم. چون حضور سران عشایر در دربار قاجار، عشایر را به تهران و منطقه جلگه ورامین کشاند. در همین دوره یک قالی بسیار جالب و فاخر با گرایش عشایری به نام قالی ورامین به وجود آمد که حتی لقب پدیده فرش ایران را از آن خود کرد. در حقیقت این موضوع نشان می‌دهد تهران و تحولاتش بر مناطق اطرافش تأثیرجدی گذاشت. البته باید این را هم در نظر بگیریم که وقتی از فرش و قالی تهران حرف می‌زنیم، صرفا تهران امروز مد نظر نیست. فرش تهران محدوده گسترده‌ای از غرب و شرق و محدوده ری تهران را شامل می‌شد. درنتیجه، فرش ورامین در مرور تاریخچه فرش تهران جایگاه ویژه‌ای دارد.»
کوچ‌نشینان و مهاجران به تبع زندگی کوچ‌نشینی خود و به دلیل اینکه دامدار هم بودند به قالی‌بافی علاقه‌مند بودند و حتی نخ لازم را هم خودشان تولید می‌کردند. فرش‌هایی که ریشه در سنت‌ها و قومیتشان دارد و برقالی‌بافی تهران نیز بی‌تأثیر نبود. بسیاری از قالی‌بافان ورامینی سفارش‌هایشان را از تهران می‌گرفتند و به این ترتیب، قالی‌های سفارشی نفیسی بافته شد.
از مشخصه‌های اصلی فرش ورامین می‌توان به طرح‌های هندسی و تکرار در آنها اشاره کرد که جلوه زیبا و خاصی به این دست‌بافه‌ها داده است. شاید به خاطر وجود سنت کوچ‌نشینی باشد که این قالی‌ها معمولاً تیره بود. رنگ‌های قرمز تیره و قهوه‌ای تیره بر زمینه خاکی یا آبی تیره در فرش ورامین خودنمایی می‌کند.
طرح‌ها و نقش‌های ورامین را با نام‌هایی همچون پاشتری، شاه‌عباسی، طرح ظل‌السلطان، طرح حوضی، طرح لچک ترنج و قلم مشکی می‌شناسند. اما شاخصه اصلی این فرش طرح میناخانی است که بسیار پرطرفدار است و به ثبت ملی نیز رسیده. همین باعث شده که فرش‌های جلگه حاصلخیز تهران، یعنی ورامین، به فرش میناخانی نیز شهره باشد.
نظر شما